2024-02-01
အပင်ထုတ်ယူမှုများသည် အမျိုးမျိုးသောအပင်များမှ ထုတ်ယူထားသော ပါဝင်ပစ္စည်းများ၏ အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပြီး မတူညီသောအသုံးချမှုအခြေအနေများအလိုက် အမျိုးအစားများစွာ ခွဲခြားနိုင်သည်-
လျှောက်လွှာနယ်ပယ်များ- အစားအသောက်၊ အစားအစာ၊ ကျန်းမာရေး ထုတ်ကုန်များ၊ ကုန်ကြမ်းများ၊ နေ့စဉ်ဓာတုပစ္စည်းများနှင့် အလှကုန်များနှင့် အခြားလမ်းညွှန်ချက်များ အပါအဝင်။
အစိတ်အပိုင်း အမျိုးအစား ခွဲခြားခြင်း- glycosides၊ အက်ဆစ်၊ polyphenols၊ polysaccharides၊ terpenes၊ flavonoids၊ alkaloids နှင့် အခြားသော ဓာတုပစ္စည်းများ ပါဝင်ပါသည်။
အချိုးအစားခွဲခြားခြင်း- ဥပမာ-ဆီ၊ ထုတ်ယူမှု၊ အမှုန့်၊ ပုံဆောင်ခဲစသည့်
အကြောင်းအရာ အမျိုးအစားခွဲခြားခြင်း- ထိရောက်သော monomer ထုတ်ယူမှု၊ စံထုတ်ယူမှု၊ အချိုးထုတ်နုတ်မှု စသည်ဖြင့် ဖြစ်နိုင်သည်။
အချို့သော အသုံးများသော အပင်ထုတ်ယူမှုများနှင့် ၎င်းတို့၏အသုံးပြုမှုများအတွက် အတိအကျ၊ ၎င်းတို့တွင် ပါဝင်နိုင်သည်-
ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ- ဥပမာ စပျစ်စေ့ထုတ်နှုတ်မှု၊ လက်ဖက်စိမ်းထုတ်နှုတ်မှု၊ ထင်းရှူးအခေါက်ထုတ်ယူမှု စသည်တို့။
Immunomodulators- ဂျင်ဆင်းထုတ်ယူမှု၊ gynostaphyllus ထုတ်ယူမှု၊ ganoderma lucidum ထုတ်ယူမှုစသည့်၊
နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာလုပ်ဆောင်ချက်ကို တိုးတက်စေသည်- ဥပမာ ginkgo biloba အရွက်ထုတ်ယူမှု၊ ကြာစေ့နှလုံးထုတ်ယူမှု၊ rhodiola rosea ထုတ်ယူမှုစသည်ဖြင့်။
စိတ်ငြိမ်ဆေးများ- ဥပမာ valerian extract, hop extract စသည်တို့။
သဘာဝ ဆိုးဆေးများ- lycopene၊ ခရမ်းရောင် အာလူးထုတ်ယူမှု စသည်တို့
လုပ်ဆောင်နိုင်သော အချိုဓာတ်များ- ဥပမာ- licorice extract, stevia extract စသည်တို့။
အယ်လ်ကာလွိုက်များ- ဥပမာ- ဒစ်ဂျစ်တယ်ရွက်နှလုံး glycosides၊ ginsenosides ရှိ ဂျင်ဆင်း စသည်တို့။
Essential oil (မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောဆီ) : Platyphelus lateralis, Magnolia officinalis, cinnamomum, Evodia officinalis, Angelica angelica, peppermint နှင့် အခြားအပင်များ မငြိမ်မသက်ဖြစ်နိုင်သော အဆီပါဝင်မှုများသည် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ကျယ်ပြန့်သည်။
တန်နင် (tannins) : ဂါလနတ်တန်နင်များ ကဲ့သို့သော ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေး၊ ချွေးထုတ်ဆေးနှင့် အခြားအာနိသင်များ ပါ၀င်သည်။
Polysaccharides၊ polyphenols၊ flavonoids နှင့် အခြားသော ပါဝင်ပစ္စည်းများ၊ ဆေးနှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ထုတ်ကုန်များတွင် အသုံးချမှု ကျယ်ပြန့်စွာ ပါဝင်ပါသည်။
အပင်ထုတ်ယူခြင်းကို အများအားဖြင့် ရေထုတ်ယူခြင်း၊ အဆီထုတ်ယူခြင်း၊ အရက်ထုတ်ယူခြင်းနှင့် အခြားနည်းလမ်းများဖြင့် ဆောင်ရွက်ကြပြီး သန့်စင်ခြင်းကို chromatography၊ crystallization နှင့် အခြားနည်းပညာဆိုင်ရာနည်းလမ်းများဖြင့် ခွဲထုတ်ပြီး သန့်စင်လေ့ရှိပါသည်။